Koku alma bozukluğu burundaki veya beyindenki sorunlardan dolayı oluşabilir.
Koku alamama nedenleri nelerdir?
Koku alma bozukluğunun nedneleri incelendiğinde iki ana başlık altında incelemek gerekir. Bunlardan ilki burundan kaynaklanmaktadır, diğeri de beyindeki sorunlardan dolayı kaynaklandığı unutulmamalıdır.
Koku duyusu neden önemlidir?
Koku duyusu öğrencilik hayatımızdan beri aktarılan 5 duyumuzdan biridir. Çevremizle temel ilşikilerin kurulmasında önemli araçlardan biri olan koku duyusunun halen daha insanlarda önemli görevleri vardır. Hayatta kalabilmek için ve vücudumuzun olumsuz etkilenmesini önlemek için bozuk, çürümüş veya bir gaz sızıntısı kokusunu kolaylıkla ayırt edebiliriz.
Koku duyusu insanların en önemli duyulardan birisidir. Çünkü beyin içerisinde duyular için bir filtre görevi gören talamusa uğramadan direkt beyin korteksinde yer alan koku bölgesine giden tek duyu özelliği ile koku duyusu diğer duyulardan daha özel bir yere konumlandırılır.
İzmir Manisa Koku alma bozukluğu yapan en sık nedenler hangileridir?
Koku alma bozukluğu yapan sık nedenler;
- Üst solunum yolu enfeksiyonları (genellikle viral hastalıklar: nezle, grip, covid-19)
- Burun ve sinüs hastalıkları (burun eğriliği, sinüzit, alerji, nazal polip, tümör)
- Kafa travmaları
- Nörolojik hastalıklar: Alzheimer hastalığı, parkinson hastalığı ve diğer demans hastalıkları
- Yaşlanma
- Kimyasal maddeler
- Genetik hastalıklar
- Hormonal dengesizlikler
- Menopoz
- Başarılı olmayan burun ameliyatları
Koku alma bozukluğu çeşitleri nelerdir?
Koku alma duyusundaki bozukluklar bahsedildiğinde kabaca bunlar;
- koku almada azlık – hipozmi
- koku hiç alamamak – anozmi
- koku almada değişiklik – kötü koku algılama
- olmayan kokuyu algılama
- aşırı koku alma
Koku bozukluğunu ölçen koku testleri nasıl yapılır?
Koku testleri iki başlık altında incelenmelidir. Birincisi psikofizik, diğeri ise elektrofizyolojik testlerdir.
Psikofizik testlerde eşik, ayırdetme, tanımlama, hafıza ve hedonik skala gibi farklı antitelere sahiptir.
Hastaların koku testi öncesinde aç olmaları istenebilir. Gelmeden en az 6 saat önce çay-kahve ve sigara içmemeleri oldukça önemlidir.
Covid-19 enfeksiyonu sonrasında koku kaybım geri gelmedi? Ne yapmalıyım?
Öncelikle koku alamıyorum diyorsanız; Ne zaman başladığı, ne kadar zamandır sürdüğü ve koku kaybınız tamamen mı kısmen mi olmadığı oldukça önemlidir.
Bazen corona virüs enfeksiyonu sonrasında koku alma hissinde bazı değişiklikler de gözlenebilir. Enfeksiyon sonrasında koku kaybı geçici olabildiği gibi bu durum kalıcı da olabilir.
Yukarıda belirtilen durumlarda Covid-19 enfeksiyonunu geçirdikten sonra lütfen konusunda uzman hekiminize başvurmanızı öneririz. Koku duyunuzu değerlendirmek için öncelikle endoskopik burun muayenesi yapılması gereklidir. Bu incelemeye radyolojik tetkikler de eklenebilir. Koku bozukluğunuzun derecesini değerlendirmek için koku testleri yapılmalıdır. Bu testler uygun ortamlarda ve deneyimli kişiler tarafından yapılmalıdır.
Koku alamama ne gibi durumlara yol açar?
- Yaşam kalitesinde azalma
- Yaşam tehlikesi yaratma
- Unutkanlık, hafıza kaybı – demans
- Cinsel isteksizlik
- Kilo kaybı
Koku bozukluğunda tedavi nedir?
Tedavide genellikle 3 seçenek vardır.
- İlaç tedavisi
- Cerrahi tedavi
- Koku rehabilitasyonu
Koku rehabilitasyonu nedir?
Koku duyusunda görev alan sinir hücreleri kendilerini yenileyebilir türde hücrelerdir. Bu yüzden koku ile uyarılması sonucunda hem beyindeki koku merkezinde hem de burun boşluğunun üzerinde yer alan koku organında değişikliklere yol açtığı gösterilmiştir. Koku eğitimi sonrasında koku bozukluğu olan kişilerde koku duyusu tekrar geri gelmektedir. Ancak burada deneyimli ve konusunda uzman kişiler tarafından koklama egzersizleri ve rehabilitasyonu kontrolünde yapılması gerektiği bilinmelidir.
Koku rehabilitasyonu ve diğer koku bozukluğu tedavileri için kliniğimizden randevu alabilirsiniz.