Ev tozu akarları, çim tozları, bitki polenleri gibi maddelerin tetiklediği burun kaşıntısı, su gibi burun akıntısı, gözlerde kaşıntı ve kızarıklık, tekrarlayan hapşırmalar ve geniz kaşıntısının olduğu bir hastalıktır.
Saman Nezlesi (Alerjik Rinit) Nedir?
Burunda kaşıntı, su gibi burun akıntısı, gözlerde kaşıntı ve kızarıklık, tekrarlayan hapşırmalar ve geniz kaşıntısından oluşan alerji yaratan maddelerin neden olduğu bir hastalıktır. Genellikle bu şikayetlere yol açan etkenler ev tozu akarları, çim tozları, bitki polenleridir. Aslında saman nezlesi tanımı yanlış olarak isimlendirilmektedir. Saman nezlesi ve yaz gribi tıp dilinde alerjik rinit veya alerjik rinosinüzit olarak isimlendirilir. Bazı insanlar çok hafif atlatırken bazıları için çok ağır geçmekte, işlerini engellemekte ve yaşam kalitesini bozmaktadır.
Saman Nezlesi (Alerjik Rinit) Nedeni Nedir?
Bir bitki veya hayvana ait bir parçacık vücuda girerse bu istilayı önlemek amacıyla bağışıklık sistemine ait bir yanıt gelişir. Normal şartlar altında bu yararlı, doğal bir korunmadır. Bununla birlikte bazı kişiler bir takım maddelere karşı aşırı reaksiyon (tepki) göstermektedir. Bu maddelere alerjen, kişilere ise alerjik(atopik) denilmektedir. Bu olay ailevi olarak görülme eğilimi göstermektedir. Alerjenler vücudu antikor yapmak üzere uyarırlar. Bunlar daha sonra alerjenlerle birleşerek, vücutta bu şekilde istenmeyen etkilere yol açan bazı kimyasal maddelerin salgılamasına neden olurlar. Histamin bunlar içinde en iyi bilinen kimyasal maddedir. Bu madde burun zarlarının şişmesine, kaşıntıya, tahrişe ve aşırı miktarda akıntı oluşmasına neden olur. Alerjik riniti olan hastalar mutlaka astım ve nazal polipozis yönünden de araştırılmalıdır. Çünkü alerjik rinitle birlikte nazal polip ve astım sık gözlenir.
Hangi Alerjenler Saman Nezlesi (Alerjik Rinit) Yapar?
Havada taşınabilecek kadar küçük ve hafif olan hayvan ve bitki proteinleri gözümüz burnumuz ve boğazımızdaki zarlar üzerinde birikirler. Polenler, mantar sporları, hayvan tüyleri ve ev tozu bu parçacıkların en sık olanlarıdır.İlkbaharın erken dönemlerinde polenler yada çevrede sıklıkla rastlanan ağaçlar neden olmaktadır. İlkbaharın geç dönemlerinde ise polenler çayırlardan kaynaklanmaktadır. Renkli süs bitkileri nadir olarak allerjiye neden olmaktadır. Çünkü onların polenleri havayla taşınamayacak kadar ağırdır. Bu bitkilerin polenleri bir yerden bir yere böcekler tarafından taşınmaktadır. Bazı bitkiler ise Ağustosun sonunda polen vermeye başlarlar. Bu eylül ayı boyunca devam eder. Kimi zaman ekim ayına kadar veya ilk soğuklara kadar polen verdiği olur. Mantarlar ekmeği küflendiren, meyvelerin bozulmasına neden olan küflerdir. Aynı zamanda kuru yapraklarda, çayırlarda, samanda, tohumlarda diğer bitki ve toprakta da bulunurlar. Soğuğa dirençli oldukları için alerji sorunu uzundur ve karın toprağı kapattığı dönemler dışında tüm bir yıl sporları havada bulunur. Ev içinde mantarlar ev bitkilerinde ve onların saksı toprağında yaşar. Bodrum katları ve çamaşır odaları gibi nemli yerlerin yanı sıra peynirde ve mayalanmış içkilerde de bulunurlar.
Yıl Boyunca Saman Nezlesi (Alerjik Rinit)?
Alerjenler hayvan artıkları, kozmetik malzemeler, mantarlar, yiyecekler ve ev tozları da dahil olmak üzere bütün yıl boyunca bulunurlar. Ev tozu, mobilyalardan dökülen selülozdan, mantardan, ev hayvanlarında dökülen artıklardan ve böcek parçalarından oluşan karmaşık bir yapıdır. Alerji kışın sıcak hava sistemlerinin açılmasıyla ev tozunun etkisi altında artmaktadır.
Saman Nezlesi (Alerjik Rinit) Zararlı Olabilir Mi?
Alerjik kişilerin soğuk algınlığına, sinüs enfeksiyonu ve kulak enfeksiyonlarına olan yatkınlıkları artmıştır. Bu hastalık onları alerjisi olmayan insanlardan daha fazla rahatsız edebilir. Hatta bazen daha ağır olarak bu kişilerde astım gelişebilir.
Saman Nezlesi (Alerjik Rinit) Korunmak İçin Ne Yapabilirim?
İdeal olarak alerjinizin oluştuğu yerden uzakta yaşamayı seçebilirsiniz. Ne yazık ki bu ideal uygulama nadiren yapılabilir. Ancak aşağıda sıralanan kendi kendinize yardım önerileri denemeye değerdir.
- Çimleri keserken veya ev temizliği yaparken polen maskesi takın.
- Isıtma ve havalandırma sistemlerindeki filtreleri aylık olarak değiştirin yada bir hava temizleme aygıtı kullanmaya başlayın.
- Polenlerin çok yoğun olduğu dönemlerde kapıları ve pencereleri kapalı tutun.
- Evde bitki ve hayvan bulundurmayın.
- Kuş tüyü yastıkları, yün battaniye ve yün örtüleri pamuk veya sentetik maddeden yapılmış olanlarla değiştirin.
- Gerekli olduğunda yeterince antihistaminik ve dekonjestan kullanın.
- Yatağınızın baş tarafı yukarı kaldırılmış bir şekilde uyuyun.
- Genel sağlık kurallarına uyun:
- Her gün egzersiz yapın.
- Sigarayı bırakın ve diğer hava kirliliğine neden olan şeylerden uzak durun.
- Dengeli beslenin karbonhitratları aza indirin.
- Diyetinizi vitaminleri ekleyin (C vitamini)
- Doktorunuzun tavsiyelerine uyun
- Kış aylarında iyi bir nemlendirici kullanın. Çünkü kuru ev içi havası birçok allerjik kişinin kötüleşmesine neden olmaktadır. Ancak nemlendiricide mantar üreme şansına da dikkat edin.
İzmir Manisa Saman Nezlesi (Alerjik Rinit) Tedavisi Nedir?
Kulak Burun Boğaz uzmanınız tam bir kulak, burun, boğaz, baş ve boyun muayenesi yapacaktır. Dikkatli bir değerlendirme sonucunda doktorunuz şikayetlerinize herhangi bir enfeksiyonun ya da yapısal bir bozukluğun yol açıp açmadığına ve bunlara yönelik uygun tedaviye karar verecektir.
Alerjik rinit tedavisinde bir çok ilaç vardır ve doktorunuz bunlar arasından size en uygun olanını seçecektir. Bunlar arasında antihistaminikler, dekonjestanlar, kromolinler ve kortizonlu burun spreyleri, haplar, aşılar vardır. Genellikle burun içi kortizonlu spreyler ve antihistaminik haplar kullanılır. Yeni kuşak kortizonlu burun spreyleri kan dolaşımına çok az miktarda geçtiği için, kortizonlu hapların ve iğnelerin yaptığı kemik erimesi, tansiyon yükselmesi..vb. gibi sorunları oluşturmaz. Uzun süre ile güvenli bir şekilde kullanılır. Şüphelenilen bir alerjinin medikal tedavisi aynı zamanda çevre kontrolü danışmalığını da kapsamaktadır. Sonuç olarak detaylı bir hikaye ve iyi bir muayeneden sonra doktorunuz hangi maddeye karşı alerjiniz olduğunu tespit etmek için deri alerji prick testleri önerebilir. Ağır alerjileri olan olgular için immunoterapi de bir tedavi yöntemidir. Tekrarlayan aşılarla veya dil altına damla yöntemi ile uygulanabilir.